Ćwiczenia usprawniające język
Ćwiczenia powinny być wykonywane dokładnie i powoli przed lustrem i powtórzone co najmniej 5 razy. Osoba ćwicząca przed przystąpieniem do rozgrzewki powinna umyć buzię – aby język nie dotykał brudnych warg.
- Dotykaj czubkiem języka na zmianę dolnych i górnych zębów przy opuszczonej dolnej szczęce.
- Przy szeroko otwartej buzi język wysuwaj do dołu, do góry w prawo i w lewo.
- Wysuwaj język szeroki w kierunku brody i unosić go w kierunku nosa przy opuszczonej dolnej szczęce (zabaw w „zmęczonego psa”).
- Wykonaj kilkakrotnie mlaskanie czubkiem języka („pyszny cukierek”).
- Przy otwartej buzi próbuj dotykania przodem języka ostatnich zębów trzonowych po obu stronach szczęki dolnej potem górnej (na przemian).
- ”Małpie minki” kuliste ruchy języka w głębi jamy ustnej, szpara ustna zamknięta.
- Przy szeroko otwartej buzi czubkiem języka oblizujemy wargi (zabawa w „najedzone misie”).
- Zabawa w „minki” – szeroki język na górną wargę i na górne zęby.
- Kląskanie – „koniki”.
- Wysuwaj szeroki i wąski język.
- „Licz zęby” – czubkiem języka dotykaj do każdego zęba.
- Wybrzuszaj środek języka – „robimy górkę”
- Spróbuj ułożyć język w kształcie rulonika (wargi ściągając się i zaokrąglając, unoszą boki języka).
- Układaj język w kształt „łyżeczki”. Dążymy, aby wewnątrz jamy ustnej język ułożony w kształcie „łyżeczki” podniesiony ku górze przy zbliżonych siekaczy i zaokrąglonych wargach utrzymywał się w czasie lekkiego dmuchania.
- Wypychaj językiem policzki.
Ćwiczenia warg
Ćwiczenia powinny być wykonywane dokładnie i powoli przed lustrem, i powtórzone co najmniej 5 razy.
1. Powtarzaj w różnych układach samogłoski – zabawy „samogłosek”:
a- o , a-o-u, u-e-i, itd....
2.Naśladuj:
-karetkę pogotowia e-o, e-o...
-samochód policyjny i-o, i-o....
-straż pożarną a-o, a-o...
3. „Rybie minki” – jak przy wymawianiu o-u, bez wydawania głosu
4.Cmokaj – wysyłaj buziaki
5.Parskaj – „zmęczony koń”
6. Chwytaj dolnymi zębami górną wargę i odwrotnie – „masaż”
7.Nadymaj policzki, usta ściągnięte – „baloniki, które pękają”
8.Usta wciągaj w głąb jamy ustnej – „usta zaglądają do brzuszka”
9. „Cukiereczki” – chwytaj ustami drobnych cukierków leżących na talerzyku.
10. Rozciągaj wargi z jednoczesnym pokazaniem zębów – „uśmiech do słonka”
11. Układaj wargi na kształt koła – zęby „zamknięte” i widoczne –„czyje kółko jest ładniejsze”
12. „Dziwne minki” – przesuwaj wargi w prawo i w lewo.
Zabawy:
- Spróbuj utrzymać słomkę lub patyczek ustami. Powietrze wdychaj i wydychaj kącikami ust. Aby nie oddychać przez nos, należy zacisnąć nozdrza.
- Postaraj się zdmuchnąć płomyk świecy stopniowo zwiększając odległość od świecy.
- Wydmuchaj bańki mydlane przez słomkę.
- Spróbuj nadmuchać balonik.
- Ułóż przed sobą na stole kłębuszek waty, wełny, papieru i postaraj się go zdmuchnąć ze stołu.
- Graj na gwizdku, trąbce, organkach ulubione melodie.
Ćwiczenia oddechowe
Ćwiczenia oddechowe powinny być wykonywane w przewietrzonym pomieszczeniu lub na świeżym powietrzu przez około 5 minut. Ćwiczenia powinny być wykonywane od 1 do 2 godzin po jedzeniu.
1. Ćwiczenia oddechowe połączone z ruchami rąk, nóg i tułowia
• Stań w lekkim rozkroku. Na wdech podnieś ręce na boki, na wydech powoli je opuszczaj.
• Stań w lekkim rozkroku. Na wdech podnieś ręce przed siebie na wysokość ramion, na wydech powoli je opuszczaj.
• Stań w lekkim rozkroku. Na wdech unoś wysoko ręce nad głowę, następnie zegnij kolana i pochyl się luźno do przodu, głośno wydychając powietrze.
2. Oddychanie brzuszno – przeponowe
• Połóż się na plecach, na podłodze. Ręce trzymaj na brzuszku. W czasie wdechu unoś ręce do góry, a w czasie wydechu je opuszczaj.
3. Ćwiczenia oddechowe z jednoczesnym wypowiadaniem pojedynczych głosek
• Udawaj syczenie węża – sycz jak najdłużej na jednym wydechu.
• Udawaj szum wiatru – szum jak najdłużej na jednym wydechu.
Zabawy:
• Puszczanie baniek mydlanych
• Dmuchanie balonika
• Dmuchanie na piórko
• Gaszenie świeczki
• Dmuchanie wiatraczka
Przy tych zabawach wdech zawsze wykonuj nosem, a wydech –buzią. POWODZENIA.
Literatura :
1. Kania J.T., Szkice logopedyczne, WSiP, Warszawa 1982.
2. Ćwiczeń stos i labiogramy, Young Digital Planet 2010.