Początki działalnoŚci politycznej
Na arenę polityczną wypłynął dopiero po śmierci przyrodniego brata Leszka Czarnego w 1288 r., początkowo u boku Bolesława Płockiego, następnie samodzielnie do walki o Kraków. Pierwsza jego wyprawa zakończyła się krótkotrwałym sukcesem. Władysław Łokietek ze zdobyczy zdołał utrzymać w swym ręku ziemię sandomierską, skąd śledził wydarzenia w księstwie Henryka IV, by w odpowiednim momencie znów ruszyć na Kraków. Po krótkim panowaniu zmarł w 1290 r. Henryk IV, a Kraków przekazał ks. Wielkopolski - Przemysławowi II. Nie trwało to długo. Z roszczeniami do ziem polskich, a zwłaszcza małopolski i Krakowa, wystąpił król czeski - Wacław II. Przemysław II nie był w stanie stawić czoła potężnej armii czeskiej i równocześnie walczyć o utrzymanie całości granic swej dziedzicznej Wielkopolski. Nie wdając się w wojnę opuścił Kraków. Z pola walki nie ustąpił tylko Władysław Łokietek. Skromne jednak siły Łokietka nie mogły równać się z potężną armią Wacława. Przeżył ciężkie upokorzenia, a plany jego przynajmniej na razie zostały zniweczone. 9 października 1292 r. na mocy porozumienia z królem musiał się zrzec roszczeń do księstwa krakowskiego i sandomierskiego oraz złożyć hołd lenny z ziemi sieradzkiej, uznając Wacława swoim panem. Zobowiązał się ponadto do dostarczenia siły zbrojnej w czasie wypraw wojennych. W 1293 r. Wacław rozpoczął starania o koronę polską. Koronacja ta oznaczała wielkie niebezpieczeństwo, gdyż Wacław jako król czeski był lennikiem cesarza niemieckiego i Polska mogłaby się stać lennem niemieckim. Niebezpieczeństwo to dostrzegli Wł. Łokietek, jego brat Kazimierz oraz Przemysław II. Zawarli tajny układ w Kaliszu i postanowili odebrać Wacławowi Kraków. Ustalili wówczas, że będą władać Krakowem według starszeństwa, a więc Przemysław II, a po jego śmierci Łokietek. Porozumienie to popierał arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka i rozpoczął w Rzymie u papieża starania o zgodę na koronację Przemysława II. Droga do polskiej korony była bardzo trudna, gdyż zabiegał o nią Wacław II, którego popierał cesarz. W 1324 zaszły dwa ważne wydarzenia. Przemysław II otrzymał w testamencie po Mszczuju II Pomorze, a Łokietek ziemię łęczycką po bracie Kazimierzu. Do zjednoczenia Polski potrzeba było wyprzeć Wacława czeskiego z Małopolski. Przemysław II jednocząc Wielkopolskę z Pomorzem stał się najsilniejszym z książąt polskich. Na jego terytorium znajdowało się Gniezno, miejsce koronacji królów polskich. 26 czerwca1295 r. odbyła się w katedrze gnieźnieńskiej wielka uroczystość. Arcybiskup Jakub Świnka na mocy zgody papieskiej koronował Przemysława II na króla Polski. Po siedmiu miesiącach panowania król został skrytobójczo zamordowany w Rogoźnie. Panowie wielkopolscy i pomorscy uznali władzę Łokietka. Mogłoby się zdawać, iż Łokietek zatriumfował, a w kraju nastąpił spokój.
Po spadek po Przemysławie wystąpili Henryk głogowski, Wacław czeski i Leszek. - książę inowrocławsko-kujawski. W wyniku walki Łokietek nie był w stanie stawiać zdecydowanego oporu. Opuszczony przez rodaków stracił nie tylko Wielkopolskę i Pomorze, ale i odziedziczone ziemie: sieradzkie, łęczyckie i kujawskie.
Bezdomny wygnaniec
Stał się więc bezdomnym wygnańcem. Opuścił kraj pozostawiając w Radziejowie na Kujawach małżonkę swoją księżnę Jadwigę z dziećmi. W 1300r. na króla Polski koronował się Wacław II. Władysław Łokietek -niezłomny książę, nie załamał się, przywykł walczyć z przeciwnościami losu. Wyruszył w daleką drogę do Rzymu, by tam szukać sprzymierzeńca. Jego zabiegi o uznanie jego praw do tronu polskiego wzbudziły większe zainteresowanie na dworze papieskim na początku 1301 r. Papież był zainteresowany podjęciem wspólnej akcji przeciwko Wacławowi w Polsce i na Węgrzech. Władysław Łokietek znów wystąpił do walki o zdobycie władzy. Potężne rody węgierskie, a także grupa szlachty węgierskiej pośpieszyły z pomocą zbrojną polskiemu księciu.
